Mag je als werkgever elke werknemer ontslaan? Nee er zijn groepen die beschermd worden door opzegverboden. Deze werknemers genieten ontslagbescherming. In de onderstaande paragrafen zal ik hier dieper op ingaan.
De arbeidsongeschikte werknemer
In artikel 7:670 lid 1 van het Burgerlijk Wetboek staat dat een zieke werknemer niet mag worden ontslagen tijdens de eerste twee jaren dat hij door ziekte niet in staat is om zijn werk te doen.
Mag je een werknemer dan wel ontslaan na twee jaar ziekte? Na 104 weken arbeidsongeschiktheid ben je als werkgever niet meer verplicht om loon te betalen. Je kan via het UWV of door middel van een VSO het dienstverband met de zieke werknemer beëindigen.
Vroeger gebeurde het veel dat deze dienstverbanden slapend werden gehouden, dat houdt in dat de werkgever het dienstverband niet beëindigt, maar ook geen loon meer betaald aan de werknemer.
Hier zijn veel consequenties aan verbonden want wanneer de werknemer hersteld moet de werkgever deze werknemer ook weer inzetten. Wat in de praktijk vaak lastig is, want de werknemer is al zo lang uit de running dat de betreffende functie vaak al door iemand anders ingevuld is en er geen plaats is voor de werknemer.
Daarnaast is het voor de werknemer vervelend als het dienstverband slapend wordt gehouden, omdat de werknemer dan geen transitievergoeding krijgt waar hij recht op heeft bij beëindiging van het dienstverband na twee jaar ziekte. Dit was voor de reden voor werkgevers om het dienstverband slapend te houden want als je je bedenkt dan de transitievergoeding vanaf datum in dienst tot ziektedag op 104 weken berekend moet worden kan je je voorstellen dat dit om hele hoge bedragen kan gaan. Bedragen die niet elke organisatie heeft.
Gelukkig is hier veel aandacht aan besteedt door de Hoge Raad en is de compensatieregeling transitievergoeding door het UWV in het leven geroepen. Dit houdt in dat werkgever die na twee jaar ziekte de arbeidsovereenkomst met de zieke werknemer ontbindt de transitievergoeding (gedeeltelijk) bij het UWV terug kan vorderen.
Mag je een werknemer dan tijdens die twee jaar ziekte niet ontslaan?
Er zijn mogelijkheden om je werknemer te ontslaan tijdens deze twee jaar ziekte, dan kan door middel van een ontslag met wederzijds goedvinden (de VSO) of wanneer de zieke werknemer niet meewerkt aan zijn re-integratie.
Heb je als werknemer een VSO ontvangen terwijl je ziek bent of stuurt je werkgever daarop aan? Neem contact op met mij (of een ander gespecialiseerd) iemand om je te helpen.
Een vaststellingsovereenkomst tekenen terwijl je ziek bent heeft consequenties voor jou als werknemer, dus teken niet zonder je belangen te late behartigen.
Let op een tijdelijke arbeidsovereenkomst mag wel beëindigd worden als er sprake is van ziekte. Echter mag de ziekte niet de reden zijn voor beëindiging. In de praktijk gebeurt dit natuurlijk wel.
Hoe zit het dan met collectief ontslag door middel van een ontslagaanvraag bij het UWV? Ook hier geldt dat dat de zieke werknemer niet in aanmerking komt voor ontslag. Bij het afspiegelingsbeginsel moet deze werknemer worden overgeslagen en tot hij hersteld mag hij niet ontslagen worden de re-integratieverplichtingen lopen gewoon door.
De zwangere werknemer
Ook de zwangere werknemer geniet ontslagbescherming tijdens de zwangerschap en tijdens haar zwangerschaps- en bevallingsverlof.
Wanneer je een reorganisatie doorvoert mag je een eventuele zwangere werknemer pas ontslaan na zes weken na de einddatum van haar bevallingsverlof.
Er geldt een uitzondering wanneer er sprake is van beëindiging van de werkzaamheden van de onderneming. Ook wanneer de opzegging plaatsvindt ingeval van het beëindigen van de activiteiten van een onderdeel van het bedrijf. In de laatste situatie geldt als aanvullende voorwaarde dat de werkneemster ten minste 26 weken op de vervallen arbeidsplaats werkzaam moet zijn geweest wil opheffing van het opzegverbod tijdens zwangerschap aan de orde zijn.
Maar let op beide gevallen kunnen niet voorkomen wanneer er sprake is van zwangerschaps- of bevallingsverlof.
Uitzonderingen
We hebben nu twee grote groepen gezien die onder het opzegverbod vallen, maar ook hier zijn uitzonderingen op. Het contract van een zieke en/of zwangere werknemer beëindigingen in de proeftijd mag namelijk wel. Echter mag de reden nooit zijn dat dit is omdat de werknemer ziek of zwanger is. Ok hier zien we in de praktijk dat dit wel gebeurt. Daarnaast geldt te allen tijde dat een ontslag op staande voet wel kan, ook bij zieke of zwangere werknemers. Maar zoals je in mijn vorige blog kon lezen is een ontslag op staande voet een heel lastig ontslag en zal de werkgever dit in de praktijk vaak op willen lossen door middel van een VSO.
Wat belangrijk is om te beseffen is dat alle opzegverboden niet geldig zijn wanneer een werknemer hier zelf mee instemt door het instemmen met een ontslag met wederzijds goedvinden. Dus stuurt een werkgever aan op een vaststellingsovereenkomst, neem dan contact op met mij! Het is belangrijk dat je je bewust bent van de consequenties die dit voor jou heeft. Vooral als je ziek en/of zwanger bent is het des te belangrijker dat je je laat bijstaan door iemand die je belangen kan behartigen.